Slingeren

Tussen verlies en herstel

 

De zomer is altijd een belangrijke tijd voor afronden van werk, school of studiejaar, je rust nemen, op vakantie gaan, weer opladen en je klaar maken voor nieuwe plannen.

Iedereen die een dierbare, een relatie of gezondheid verloren heeft, weet dat deze tijd ook heel moeilijk kan zijn. Het gemis van iemand die niet meer bij een diploma-uitreiking kan zijn, bijvoorbeeld. Of vakantie zonder de ander, hoe doe je dat? Wat is er nog mogelijk en hoe ziet de toekomst eruit?

Voordat ik je een persoonlijk bericht vertel over mijn praktijk, wil ik je graag meenemen naar de theorie van het Duale Proces Model (Stroebe en Schut) over rouwen na een verlies. Dit model wordt ook wel aangeduid als slingeren tussen verliesgericht en herstelgericht rouwen en kan vergeleken worden met het roeien met 2 peddels in een bootje. Als je met een verlies in aanraking komt, ben je terecht gekomen met je bootje op een woeste zee waar de golven je overspoelen. Dit kan zeer overweldigend voor je zijn. Als je steeds met één peddel roeit, blijf je rondjes draaien en kom je niet vooruit. Pas als je beide peddels kan gebruiken, kom je vooruit. Met je verlies bezig zijn, is een heen en weer bewegen tussen verliesgericht en herstelgericht rouwen, tussen de ene en de andere peddel, tussen onmacht en kracht, tussen verleden en toekomst, tussen herinneringen opzoeken en nieuwe taken op je nemen, tussen confrontaties en het vermijden ervan.

Met één peddel roeien kan lang duren, zodat je niet vooruitkomt en zelfs verdrinkt (in verliesgericht rouwen) of juist alles verdringt (in herstelgericht rouwen). Dat deze theorie en het gebruik maken van de metafoor van het bootje in de praktijk veel opheldering voor mijn cliënten en voor mij als therapeut geeft, wil ik graag aan de hand van enkele praktijksituaties met je delen (deze zijn met toestemming van de betrokken persoon opgenomen, de namen zijn gefingeerd).

Paul (66 jaar) laat zich niet van de wijs brengen nadat hij heeft gehoord dat hij longkanker heeft. Hij heeft zich nagenoeg helemaal gestort op de dagelijkse bezigheden en dagjes weg. Zijn dochter maakt zich ernstige zorgen over haar vader omdat hij zijn gevoelens niet met haar kan delen. De aandacht die hij toont voor zijn gezondheid en de behandelingen, komt maar moeizaam op gang.

Ineke (25 jaar) wil sinds het overlijden van haar moeder graag praten. Wat zij voor haar betekend heeft en hoe haar leven nu is stilgevallen en alle gevoelens die daarbij meespelen. Dat ze vanuit haar werk weer meer van haar verwachten, is iets waar zij lichtelijk van in paniek raakt.

Rouwen om een verlies (van gezondheid of van een dierbare) en de slingerbeweging die daarbij wordt gemaakt, is voor iedereen heel persoonlijk. Dat heeft o.a. te maken met je persoonlijkheid en je levensgeschiedenis. Het is helpend om de route die je neemt, ook te kunnen duiden en te begrijpen. Voor jezelf en voor je omgeving, maar ook voor mij als therapeut.

Paul was 14 jaar toen zijn vader overleed. Paul heeft door altijd hard te werken en bezig te zijn, het weten te redden. Stilstaan bij een verlies of het onderzoeken van zijn gevoel, zijn doorgaans geen bezigheden van Paul. Nu hij met pensioen is en ook nog aan een ernstige ziekte lijdt, is hij afleiding aan het zoeken, zodat hij de impact die dit allemaal teweeg brengt, niet hoeft te voelen. Dat geeft problemen als hij geen informatie wil over de behandelingen en ook in het contact met zijn dochter.

Ineke is altijd gewend geweest om haar gevoelens te kunnen tonen. Vooral met haar moeder deed zij dat, die alleenstaande ouder was. Zij had een hele sterke band met haar en jarenlang hebben zij samen een gezin gevormd omdat haar vader allang geleden uit hun leven verdwenen was na een scheiding. Zij deelde altijd alles met haar moeder. Door haar overlijden is zij de richting kwijtgeraakt. Zij heeft een gevoel van eenzaamheid en dat het leven voor haar niet meer de moeite waard is.

Door dit te bespreken komt er meer begrip, voor jezelf en voor elkaar. Het duiden en begrijpen geeft vervolgens ook aanleiding om te onderzoeken welke beweging gemaakt kan worden naar de andere kant.

Wat zou kunnen helpen om meer stil te staan bij de impact van je ziekte en je gevoelens die daarbij spelen?

Wat zou kunnen helpen om meer afleiding te zoeken of wat heb je nodig om bezig te kunnen zijn met je herstel?

Dit is een hele zoektocht van uitproberen, vallen en opstaan. Uiteraard kan iemand suggesties doen, maar het is altijd beter dat jij zelf onderzoekt wat werkt.

Tot slot: Na rust, vakantie en peddelen is De Levensboom Delft weer klaar voor nieuwe plannen, want er is nieuws: De praktijk De Levensboom Delft is verhuisd: Nieuwe Plantage 28 in Delft. Al een tijd was ik op zoek naar een ruimte omdat ik de thuisplek was ontgroeid. Op deze manier hoop ik mijn werkzaamheden nog professioneler aan te kunnen bieden, uiteraard met behoud van mijn persoonlijke aandacht.

Bedankt voor je interesse en je aandacht voor mij en mijn praktijk De Levensboom Delft! Als je mijn nieuwe werkplek wilt bezoeken, je bent altijd van harte welkom om contact op te nemen.

Nog een mooie zomer toegewenst!